Hina Matsuri: Lễ Hội Búp Bê Nhật Bản Qua Góc Nhìn Của Tôi

Cặp búp bê Hina được trưng bày tinh tế trên góc kệ của một ryokan truyền thống. Hình: Internet

Hina Matsuri (ひな祭り), hay còn gọi là Lễ hội búp bê hoặc Lễ hội bé gái, diễn ra vào ngày 3 tháng 3 hàng năm. Tuy nhiên, đây không phải là ngày nghỉ lễ chính thức. Điều thú vị là dù mang ý nghĩa cầu chúc cho các bé gái lớn lên khỏe mạnh và hạnh phúc, việc trưng bày búp bê không chỉ giới hạn ở những gia đình có con gái. Theo quan sát của tôi, đây còn là một nghi thức gìn giữ truyền thống, một cách để kết nối với văn hóa Nhật Bản.

1. Hina Matsuri Trong Gia Đình Tôi

Một điều khiến tôi ngạc nhiên là dù gia đình vợ tôi có hai cô con gái đã lập gia đình, mẹ cô ấy vẫn giữ thói quen trưng bày búp bê vào ngày 3/3. Tôi tin rằng bà vẫn luôn coi các con gái của mình như những cô bé ngày nào, và việc trưng bày búp bê cũng là một cách để gửi gắm mong ước tốt đẹp cho con cái. Điều này cho thấy lễ hội này không chỉ dành riêng cho trẻ nhỏ, mà còn là một truyền thống mang ý nghĩa gắn kết gia đình.

2. Trưng Bày Búp Bê: Đơn Giản Hay Cầu Kỳ?

Nhìn chung, việc trưng bày búp bê có thể đơn giản chỉ là một cặp Hoàng đế (天皇, Tennō) và Hoàng hậu (皇后, Kōgō), hoặc một bộ búp bê đầy đủ với nhiều tầng mô phỏng Hoàng gia Nhật Bản thời xưa. Tôi đã chụp lại bức ảnh tại nhà để giúp bạn hiểu rõ hơn về phong tục này.

Bộ búp bê Hina được xếp theo các tầng như sau:

Tầng trên cùng: Hoàng đế (天皇, Tennō) và Hoàng hậu (皇后, Kōgō).
Tầng thứ hai: Ba cung nữ phục vụ (三人官女, Sannin Kanjo).
Tầng thứ ba: Năm nhạc công (五人囃子, Gonin Bayashi).
Tầng thứ tư: Hai vị đại thần (大臣, Daijin).
Tầng thứ năm: Ba người hầu cấp thấp (三人仕丁, San'nin Shichō) trong hoàng cung, thường đi theo để phục vụ Hoàng đế và Hoàng hậu.
Tầng dưới cùng: Đồ trang trí như xe ngựa, tủ, bàn ghế kiểu cung đình.

🔹 Các món ăn và đồ trang trí đặc trưng trong Hina Matsuri:

Hina-arare (ひなあられ): Bánh gạo nhiều màu sắc.
Hishi-mochi (菱餅): Bánh mochi ba màu (hồng, trắng, xanh).
Sakura (hoa anh đào) và nhiều vật phẩm trang trí truyền thống.

Kệ búp bê Hina nhiều tầng được trưng bày trang trọng trong một căn phòng kiểu Nhật với nền chiếu tatami, mang đậm nét văn hóa truyền thống. Hình: Bean JP

3. Nguồn Gốc Của Hina Matsuri

Lễ hội này có nguồn gốc từ hai tập tục cổ xưa:

Hina Nagashi (雛流し): Từ thời Heian (794–1185), người ta dùng búp bê giấy thả trôi sông để xua đuổi tà khí và cầu mong bình an.
Tục chơi búp bê của các bé gái quý tộc: Bé gái quý tộc thường chơi với búp bê và tưởng tượng mình là công chúa.

Theo thời gian, hai tập tục này kết hợp lại, và thay vì thả búp bê đi, người ta giữ lại chúng như vật may mắn dành cho các bé gái.

🔹 Một điều quan trọng cần lưu ý: Hina Matsuri thật ra không phải là một lễ hội, mà đúng hơn là một ngày kỷ niệm truyền thống. Nó không có các hoạt động rộn ràng như nhiều lễ hội khác, mà thiên về việc duy trì phong tục gia đình.

4. Hina Matsuri Qua Trải Nghiệm Của Tôi Tại Ryokan

Làm việc tại Ryokan, tôi thấy rằng họ theo sát truyền thống một cách rất tinh tế. Từ giữa tháng 2, ông chủ đã chỉ đạo nhân viên bố trí rất nhiều cặp búp bê khắp nơi:

Sảnh khách sạn: Những bộ búp bê lớn với nhiều tầng.
Quầy tiếp tân và khu vực chung: Các búp bê gốm sứ nhỏ.
Ngay cả trong bếp: Tôi còn thấy những bộ búp bê mini dùng làm dụng cụ ăn uống như khay hay hộp đựng gia vị!

Tôi chắc rằng khách nước ngoài cũng sẽ để ý những chi tiết này, giống như cách tôi quan sát từ những ngày đầu tiên.

Cặp búp bê Hina được trưng bày trang nhã trên kệ trong hành lang ryokan, với nền vàng sang trọng. Hình: Internet

5. Muốn Hiểu Rõ Hơn Về Văn Hóa Nhật Bản?

Nếu bạn thực sự quan tâm đến các truyền thống Nhật Bản và những lễ hội độc đáo như Hina Matsuri, tôi muốn giới thiệu đến bạn cuốn sách 📖 "Japanese Traditions and Festivals", một tài liệu tuyệt vời giúp bạn hiểu rõ hơn về văn hóa và phong tục Nhật Bản.

Bạn có thể mua sách trên Amazon qua link này để ủng hộ bài viết của tôi: 👉 https://amzn.to/3QFtu63

6. Kết Luận

Hina Matsuri không chỉ là một dịp để cầu chúc cho các bé gái mà còn là một ngày để gia đình thể hiện tình yêu thương với con cái. Nếu bạn có dịp đến Nhật vào thời gian này, đừng quên tìm mua một cặp búp bê làm quà – một lời chúc đầy ý nghĩa dành cho các bé gái thân yêu của bạn! 🎎

Bạn cũng có thể đặt mua sản phẩm Made in Japan trên Amazon tại đây: 👉 https://amzn.to/4hXOpNT.

Nếu bạn thích bài viết này, hãy like, share và để lại comment bên dưới nhé! Trong những chuyến đi Nhật sắp tới, biết đâu bạn cũng sẽ có những phát hiện thú vị như tôi! 🌸🇯🇵